De risico’s voor de gemeente zijn:
- Renterisico op de vlottende schuld;
- Renterisico op de vaste schuld;
- Kredietrisico verstrekte geldleningen.
Ad. 1. Renterisico op de vlottende schuld
De kasgeldlimiet is een belangrijke graadmeter voor de beoordeling van de liquiditeitspositie. De kasgeldlimiet is het maximum bedrag dat is toegestaan aan de gemeente om haar (kapitaal)uitgaven te financieren met kortlopende geldleningen (vlottende schuld). De kasgeldlimiet wordt bepaald door een percentage (8,5%) van het begrotingstotaal van de gemeente. Voor 2018 bedroeg de kasgeldlimiet afgerond € 16,745 miljoen. De liquiditeitspositie in relatie tot de kasgeldlimiet in 2018 wordt in onderstaande tabel per kwartaal weergegeven.
Liquiditeitspositie 2018 (per ultimo) | 1e kwartaal | 2e kwartaal | 3e kwartaal | 4e kwartaal |
|---|---|---|---|---|
Toegestane kasgeldlimiet | ||||
1. in procenten van de grondslag | 8,5 | 8,5 | 8,5 | 8,5 |
2. in bedrag | 16.745 | 16.745 | 16.745 | 16.745 |
Omvang vlottende korte schuld | ||||
3. Opgenomen gelden < 1 jaar | 8.000 | 12.000 | 12.000 | 14.000 |
4. Schuld in rekening courant | - | - | - | 1.065 |
5. Gestorte gelden door derden < 1 jaar | - | - | - | - |
6. Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld | - | - | - | - |
Totaal vlottende korte schuld | 8.000 | 12.000 | 12.000 | 15.065 |
Omvang vlottende middelen | ||||
7. Contante gelden in kas | - | - | - | - |
8. Tegoeden in rekening courant | 603 | 3.800 | 5.398 | - |
9. Overige uitstaande gelden < 1 jaar | - | - | - | - |
Totaal vlottende middelen | 603 | 3.800 | 5.398 | - |
Toets kasgeldlimiet | ||||
10. Totaal netto vlottende schuld | 7.397 | 8.200 | 6.602 | 15.065 |
11. Toegestane kasgeldlimiet | 16.745 | 16.745 | 16.745 | 16.745 |
Ruimte (+) / overschrijding (-) | 9.348 | 8.545 | 10.143 | 1.680 |
Bedragen x € 1.000 |
Ad. 2. Renterisico op de vaste schuld
Voor de financieringspositie is de renterisiconorm van belang. Het doel van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op de vaste schuld. De norm geeft aan over welk maximaal bedrag per jaar renterisico gelopen mag worden. Dit betreft onder andere leningen waarvan de rente herzien gaat worden, maar ook de herfinanciering van aflossingen. Door spreiding in de tijd van aflossingen en herzieningen wordt het renterisico verkleind. De renterisiconorm wordt berekend met een wettelijk vastgesteld percentage van het begrotingstotaal. Dit percentage is bepaald op 20 en betekent voor onze gemeente een renterisiconorm van € 39,4 miljoen.
Renterisico | Begroting | Realisatie |
|---|---|---|
1. Renteherziening op vaste schuld o/g | - | - |
2. Aflossingen* | 2.000 | 39.200 |
3. Renterisico (1+2) | 2.000 | 39.200 |
4. Renterisiconorm | 39.400 | 39.400 |
5a. Ruimte onder renterisiconorm (4>3) | 37.400 | 200 |
5b. Overschrijding renterisiconorm (3>4) | - | - |
Berekening renterisiconorm | ||
4a. Begrotingstotaal van 2018 | 197.000 | |
4b. Percentage ministeriële regeling | 20% | |
Renterisiconorm 2018 (4a x 4b) | 39.400 | |
Bedragen x € 1.000 |
*Aflossingen excl aflossingen op renteloze lening van de VOF Leidschendam Centrum
De huidige afgesloten leningen bieden de geldgevers geen mogelijkheid tot tussentijdse renteaanpassingen. De conclusie is dat onze gemeente in 2018 net binnen de wettelijke risiconorm is gebleven. Eind 2017 is een langlopende geldlening aangetrokken van € 37 mln. met een looptijd van iets meer dan 1 jaar. In 2018 is deze lening afgelost. Bij de herfinanciering van deze lening eind 2018 is, vanwege de spreiding van de aflossingen in de tijd, een lineaire geldlening aangetrokken voor de looptijd van 20 jaar. Daarmee blijft het renterisico de komende jaren laag en ruim binnen de renterisiconorm.
Ad. 3. Kredietrisico verstrekte geldleningen
Het kredietrisico op verstrekte geldleningen wordt omschreven als de mogelijkheid van een waardedaling van de vorderingspositie ten gevolge van het niet (tijdig) kunnen nakomen van de verplichtingen door de tegenpartij. In onderstaande tabel is een overzicht per risicogroep opgenomen.
Risicogroep | Hypothecaire zekerheid | 1-1-2018 | 31-12-2018 |
|---|---|---|---|
1. Hypotheken aan personeel | ja | 37 | 31 |
2. Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland | gedeeltelijk | 1.682 | 1.510 |
Totaal | 1.719 | 1.541 | |
Bedragen x € 1.000 |
Toelichting
- De gemeente verstrekt geen nieuwe hypotheken meer aan personeel.
- Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN) zet op voordracht van de gemeente geldleningen uit in de sector volkshuisvesting. De gemeente heeft de opbrengst uit de verkoop aandelen Bouwfonds gebruikt voor de storting in het fonds als een geldlening. Een gedeelte van het gestorte bedrag is door SVN vastgelegd in verstrekte geldleningen aan derden tot een bedrag van circa € 1 miljoen. Er is een klein risico dat de verstrekte geldleningen niet worden terugbetaald. Daarnaast is een bedrag bij het SVN beschikbaar in de vorm van een rekening-courant met de gemeente tot een bedrag van € 2,3 miljoen.
Gezien de hoogte en de samenstelling van de portefeuille verstrekte geldleningen loopt de gemeente nauwelijks kredietrisico's.