Tabel van lasten en baten

Toelichting financiën

Het saldo van lasten en baten binnen het programma Sociaal Domein is nadelig.
Hieronder wordt voor de relevante taakvelden ingegaan op de grootste onder- en overschrijdingen (indien >€ 100.000). Sommige taakvelden zijn in de verklaring samengevoegd omdat dit het totaal van de jeugdzorgkosten en WMO-kosten beter weergeeft.

Samenkracht en burgerparticipatie
Op dit taakveld is sprake van een voordeel. Aan de lastenkant is dit ontstaan doordat:

• het innovatiefondsjeugd deels onbenut is gebleven. Dit fonds was gereserveerd voor de pilot inzet van Praktijkondersteuners bij huisartsen (POH-ers). De pilot is eind 2018 gestart waardoor de kosten in 2018 lager uitvallen.
• Het budget burgerinitiatieven was gereserveerd voor de uitvoering van de motie 'Zorginitiatief'Schakenbosch'. De kosten hiervan zullen begin 2019 gemaakt worden. Het budget burgerinitiatieven 2018 (€ 50.000) zal derhalve bij de 1e turap 2019 worden overgeheveld ter dekking van deze lasten.
• De inzet van incidentele LHBTQI-middelen is in 2018 gezamenlijk met partners bepaald in de pilot subsidietafel 'Ruimte voor verschillen'. Voortkomend uit deze pilot ligt er een plan om deze middelen in te zetten voor eenmalige activiteiten die structurele verbeteringen beogen van de totale inzet voor LHBTQI en antidiscriminatie in de toekomst. Het akkoord op dit plan is in 2019 bereikt waardoor de middelen (€ 23.000) worden overgeheveld naar 2019.

• De middelen voor bewonersinitiatieven (Vlietwensen) zijn niet volledig besteed. De afspraak is dat het bedrag 2 jaar beschikbaar blijft, en zal het restant dus bij de 1e tussentijdse rapportage 2019 worden overgeheveld (€ 10.000).

De hogere baten betreffen met name teruggevorderde subsidiebedragen 2018 omdat de initiële beschikkingen te hoog waren vastgesteld. Dit dekt hogere lasten en is per saldo budgettair neutraal.

Wijkteams
Het voordeel op het taakveld wijkteams wordt veroorzaakt door een onjuiste raming van de kosten voor ambulante zorgverlening aan jeugdigen.Tot en met 2017 werd lichte ambulante hulp verleend door het jeugdteam. Daarbij werden medewerkers vanuit zorgleveranciers gedetacheerd in het gemeentelijk jeugdteam. Met ingang van 2018 wordt geen ambulante hulpverlening meer verricht door het jeugdteam, maar als product specialistische jeugdzorg ingekocht. Deze kosten landen in taakveld Maatwerk dienstverlening 18- en het voordeel dient dan ook ter dekking van een deel van de overschrijding op jeugdzorg.

Inkomensregelingen
Het saldo op dit taakveld is verwaarloosbaar. Deze is opgebouwd uit verschillende voor- en nadelen:

• De bestandsreductie BUIG (daling van circa100 huishoudens in 2018) heeft nog geen financieel effect omdat de gemeente nog afhankelijk is van de vangnetregeling waarvoor een eigen risico geldt.
• De afrekening van de ooievaarspas valt lager uit dan geraamd omdat het werkelijk gebruik lager is, dan de uitgangspunten welke  (vanuit Den Haag) gehanteerd zijn voor de kostenraming.
• De kwijtscheldingen op riool en afval vallen hoger uit dan geraamd.
• De gemeente heeft een aanslag voorgaande jaren ontvangen voor de bronheffing. Dit betreft een heffing waarbij het CAK (achterstallige) zorgpremies van uitkeringsgerechtigden via de gemeente inhoudt op de uitkering. Voor de in het verleden onvoldoende ingehouden bronheffing heeft de nu via CAK een naheffing ontvangen. Deze kosten kunnen niet meer inhouden of verhaald worden bij de uitkeringsgerechtigden.
• Er zijn meer terugvorderingen geweest op BBZ leningen dan geraamd, dit levert een voordeel op.

Begeleide participatie
Het voordeel op begeleide participatie ontstaat met name door het verder succesvol terugdringen van het exploitatietekort van de DSW. Met het bedrijfsplan DSW 2018-2022 is ingezet op het terugbrengen van het bedrijfsresultaat naar break-even eind 2021. DSW is erin geslaagd om in 2018 een positief bedrijfsresultaat te realiseren van circa € 0.6 miljoen.
Daarnaast vallen de kosten voor beschut werken lager uit. In de praktijk zijn er minder indicaties beschut werken uitgegeven dan begroot.

Arbeidsparticipatie
In 2018 heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de effectiviteit van re-integratiemiddelen. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek is meer focus aangebracht op de inzet van participatietrajecten. Er wordt beter gekeken naar de effectiviteit van trajecten voor specifieke doelgroepen. Dit heeft in 2018 geleid tot de inzet van minder (dure) trajecten met een beter resultaat op de uitstroom uit de uitkeringen. Eind 2018 is het nieuwe re-integratie en participatiebeleid vastgesteld.
Daarnaast is sprake van een voordeel op de personele lasten in dit taakveld.

De lagere baten zijn het gevolg van lagere inkomsten uit ESF subsidies (afrekening voorgaande jaren). Hier staan ook lagere lasten tegenover.

WMO: Maatwerk dienstverlening 18+ / Geëscaleerde zorg 18+/ Maatwerkvoorzieningen (WMO)
Het saldo binnen de WMO levert een beperkt voordeel op.
Hier is sprake van een aantal kleine voordelen op de zorgkosten voor huishoudelijke ondersteuning en begeleiding.
Daarnaast zal een deel van het innovatiebudget voor de WMO pas in 2019 tot besteding komen voor het actieprogramma Langer Zelfstandig Wonen. Het restantbedrag zal bij de 1e tussentijdse rapportage 2019 worden overgeheveld (€ 40.000).

Jeugdzorg: Maatwerk dienstverlening 18 - / Geëscaleerde zorg 18-
Het saldo op de taakvelden met betrekking tot jeugdzorg levert een nadeel op (zie ook het voordeel op taakveld Wijkteams).

De jeugdzorguitgaven zijn in 2018 opnieuw fors gestegen. De trend van de afgelopen jaren zet zich daarbij door. De kostenstijging in 2018 is vooral veroorzaakt door een sterke stijging van de gemiddelde zorgkosten per jeugdige en beperkt  veroorzaakt door een stijging van het aantal jeugdigen in zorg. Daarnaast wordt duidelijk dat er een gebrek aan “doorstroommogelijkheden" ontstaat. Dit geldt voor o.a. de beschikbaarheid van plekken beschermd wonen (verantwoordelijkheid centrumgemeenten), doorstroomwoningen, gezinshuizen en pleegzorg. Hierdoor was vaker de inzet van dure overbruggingshulp noodzakelijk.

Regionaal en lokaal worden beheersmaatregelen genomen om de groei van de jeugdzorguitgaven te beteugelen. De raad is hier via een separate raadbrief over geïnformeerd.